„Stąd ruszyła lawina” – 35. rocznica Lubelskiego Lipca 1980

Premiera pieśni o Lubelskim Lipcu w wykonaniu Krzysztofa Cugowskiego, koncert Piotra Selima oraz panele dyskusyjne to tylko niektóre elementy regionalnych obchodów 35. rocznicy Lubelskiego Lipca 1980.

Lubelska „Solidarność” świętowanie 35-lecia rozpoczęła już na początku czerwca – XXIII Biegiem Solidarności i 3. PKO Półmaratonem Solidarności. Był to jednocześnie początek krajowych obchodów kolejnej rocznicy powstania NSZZ „Solidarność”.

Natomiast 8 lipca, dokładnie 35 lat po strajku na WSK PZL Świdnik, rozpoczęło się nadzwyczajne posiedzenie Walnego Zebrania Delegatów naszego regionu. Związkowcy wraz z zaproszonymi gośćmi złożyli kwiaty pod pomnikiem Świdnickiego Lipca, by następnie rozpocząć obrady.

Wyjątkową niespodzianką był występ Krzysztofa Cugowskiego, który wykonał pieśń „Stąd ruszyła lawina”. Zebrani ze wzruszeniem wysłuchali występu, nagradzając artystę owacją na stojąco.

WZD zaszczyciło wielu znamienitych gości, wśród nich przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ „S”, Piotr Duda. W swoim wystąpieniu szef „Solidarności” podkreślał znaczenie Lubelskiego Lipca 1980 roku, który stał się punktem zwrotnym w najnowszej historii Polski. Mówił, że to właśnie Lubelszczyzna dała impuls do zmian w całym kraju, a Świdnik rozpoczął marsz Polaków do wolności.

Niezwykle ciekawym punktem obchodów były panele dyskusyjne. Tematem pierwszego była sytuacja rodziny w naszym kraju. Wśród prelegentów zasiedli dr Barbara Fedyszak Radziejowska, s. dr hab. Maria Loyola-Opiela, Zbigniew Barciński, dr Paweł Janowski oraz Bożena Pietras.  Natomiast prof. Romuald Szeremietiew, Urszula Radek, Jerzy Kłosiński i Waldemar Jakson dyskutowali o sytuacji Świdnika kiedyś i dziś.

Delegaci, zebrani w świdnickim MOK, przez aklamację przyjęli przesłanie o Lubelskim Lipcu, w którym czytamy między innymi:” (…)Solidarna i odważna postawa Polaków, bez względu na wykonywany zawód, wykształcenie czy miejsce zamieszkania to dzieło Bożej Opatrzności. Umocnieniem w dążeniu do wolności stał się wybór na Stolicę Piotrową Polaka – papieża Jana Pawła II. Jego nauczanie przyniosło moralne odrodzenie narodu, który powiedział zdecydowane NIE komunistycznemu totalitaryzmowi. W pokojowej walce, bez przelewu krwi domagano się godnych warunków życia i pracy, swobód obywatelskich, poszanowania godności człowieka, prawa do głoszenia i wyznawania swej wiary oraz obecności krzyża w życiu publicznym.”

Zakończeniem uroczystego WZD w Świdniku był koncert lubelskiego barda, Piotra Selima. Artysta zabrał słuchaczy w wyjątkową podróż sentymentalną za co został nagrodzony gromkimi brawami.

Uroczystości 35-lecia w Lublinie i na Lubelszczyźnie jeszcze się nie kończą. W najbliższą sobotę i niedzielę będziemy świętować w Świdniku, a za tydzień – 19 lipca, w lubelskiej Lokomotywowni.

Ponadto, z inicjatywy naszego regionu, we wszystkich miastach powiatowych zagości objazdowa wystawa, związana z obchodami 35. rocznicy Lubelskiego Lipca 1980, przygotowana przez Lubelski Oddział IPN.

Wystawie towarzyszyć będą prelekcje, konkursy z nagrodami, stoiska wydawnicze i inne atrakcje. Ponadto odwiedzający ekspozycję będą mogli skorzystać z usług letniego biura prawnego.

Terenowe prezentacje rozpoczną się 15 czerwca i potrwają do 7 września br. Celem organizowanej akcji jest przybliżenie wydarzeń związanych ze strajkami na Lubelszczyźnie w lipcu 1980 roku i powstania Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”.

A 35 lat temu było tak: między 8 a 25 lipca 1980 roku przez miasto i region przeszła fala strajków, zapoczątkowana protestem w Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego w Świdniku. W samym Lublinie największymi zakładami, które stanęły, były: Fabryka Samochodów Ciężarowych, Lubelskie Zakłady Naprawy Samochodów, Węzeł PKP, Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne oraz Fabryka Maszyn Rolniczych „Agromet”. Dziś trudno w to uwierzyć, ale w lokalnych mediach ani w centralnej prasie nie było o tym ani słowa. Najwięcej informacji o tych wydarzeniach przekazywało Radio Wolna Europa.

Na ulicach Lublina można było jedynie przeczytać rozwieszany w całym mieście „Apel do mieszkańców Lublina” o „zachowanie rozwagi i spokoju” oraz podjęcie pracy.