Lipko Wiesław Andrzej

Urodził się w dniu 6 grudnia 1927 r. w Przemyślu, zmarł w dniu 26 maja 2005 r. w Komarowie k. Zamościa. Absolwent Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej (UMCS) w Lublinie, studiował na Wydziale Lekarskim (1952) – od 1950 jako Akademia Medyczna.

W czasie II wojny światowej był uczniem tajnych kompletów. Jesienią 1943 r. został zaprzysiężony w Armii Krajowej (AK), początkowo jako łącznik, następnie żołnierz plutonu Kedywu Obwodu AK Hrubieszów. W lipcu 1944 r. został rozbrojony przez armię sowiecką. W latach 1952-55 był lekarzem I Kliniki Chirurgicznej w Lublinie, następnie szpitala w Tomaszowie Lubelskim, a w latach 1955-85 lekarzem i kierownikiem Ośrodka Zdrowia w Komarowie (który zorganizował i rozbudował).

Od października 1980 działał w NSZZ „Solidarność”. W sierpniu 1985 r. zainicjował powstanie podziemnego pisma „Informator NSZZ «Solidarność» Ziemi Zamojskiej – Roztocza” (od sierpnia 1986 r. „Informator NSZZ oraz NSZZ RI «Solidarność» Ziemi Zamojskiej – Roztocza”), które redagował i wydawał we współpracy z NSZZ „Solidarność” oraz NSZZ „Solidarność” Rolników Indywidualnych na Zamojszczyźnie. Pierwsze 4 numery wydrukował w swoim mieszkaniu w Komarowie-Osadzie k. Zamościa. W dniu 15 października 1985 r. został aresztowany, przetrzymywany w Areszcie Śledczym Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Zamościu, w okresie od 17 października do 14 listopada 1985 r. w Szpitalu Aresztu Śledczego Warszawa-Mokotów, następnie w Zakładzie Karnym w Zamościu. W dniu  22 stycznia 1986 r. został zwolniony za kaucją ze względu na stan zdrowia, a 30 maja 1986 r. skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Zamościu na 1 rok i 8 miesięcy więzienia. W dniu 3 grudnia 1986 r. Sąd Wojewódzki w Zamościu w rewizji uchylił zaskarżony wyrok i umorzył postępowanie z powodu przedawnienia karalności przypisanego wykroczenia. Został zwolniony z pracy. Od lutego 1986 do marca 1989 r. ponownie pełnił funkcję redaktora i wydawcy swojego pisma (wydał 68 numerów). Od 1986 r. współinicjator niezależnych obchodów rocznic bitwy z bolszewikami pod Komarowem w 1920 r. W okresie od 5 października 1986 r. do 1989 r. był członkiem jawnej Tymczasowej Rady „Solidarności” Regionu Środkowo-Wschodniego, od lutego 1989 r. Międzyzakładowego Tymczasowego Komitetu Organizacyjnego „Solidarność” w Zamościu.

W 1989 r. był członek Tymczasowego Zarządu Regionu odpowiedzialnym za reaktywację Oddziału „Solidarności” w Zamościu oraz Wojewódzkiego Komitetu Organizacyjnego „Solidarności”. W latach 1989-91 był senatorem RP z listy KO „Solidarność”, członkiem senackiej Komisji Rolnictwa oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności. W styczniu 1989 r. został przywrócony do pracy w Ośrodku Zdrowia w Komarowie. Od 1997 r. przebywał na emeryturze. Został Honorowym Obywatelem Komarowa-Osady (2005), a także odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2009). W latach 1985-89 był rozpracowywany przez Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych w Zamościu/Rejonowy Urząd Spraw Wewnętrznych w Tomaszowie Lubelskim w ramach Sprawy Operacyjnego Rozpoznania  krypt. „Kret”.

Marcin Dąbrowski