Biały Wacław Tadeusz

Urodził się 27 listopada 1943 r. w Cergowej k. Krosna, zmarł 5 maja 2004 r. w Lublinie. Absolwent Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej (UMCS) w Lublinie, kierunek filologia polska (1968).

W latach 1969-72 redaktor wydawanego przez Fabrykę Samochodów Ciężarowych (FSC) w Lublinie czasopisma „Głos FSC”, a w latach 1972-82 redaktor programów rolniczych w Rozgłośni Polskiego Radia w Lublinie.

Od września 1980 r. w „Solidarności”; przewodniczący Komisji Zakładowej w swoim zakładzie pracy, współredaktor „Biuletynu Informacyjnego NSZZ «Solidarność» Regionu Środkowo-Wschodniego” oraz „Biuletynu Informacyjnego NSZZ Rolników Indywidualnych «Solidarność» Regionu Środkowo-Wschodniego”.

W dniach 13-14 grudnia 1981 r. uczestnik strajku w Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego Państwowych Zakładów Lotniczych (WSK PZL) Świdnik, redaktor odezw i ulotek Regionalnego Komitetu Strajkowego (RKS). 14 grudnia 1981 r. zatrzymany (wraz z Januszem Winiarskim i Janem Wójcickim) z niezależnymi materiałami RKS, przewożonymi taksówką z WSK PZL (m.in. zdjęcia spacyfikowanej siedziby Zarządu Regionu (ZR), ulotki do żołnierzy), decyzją Wojskowej Prokuratury Garnizonowej aresztowany, osadzony w Areszcie Śledczym w Lublinie, 1 lutego 1982 r. skazany przez Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego Ośrodek Zamiejscowy w Lublinie na 2 lata więzienia, w zawieszeniu na 5 lat i grzywnę w wysokości 100 tys. zł. 15 marca 1982 r., po odwołaniu, Izba Wojskowa Sądu Najwyższego w Warszawie utrzymała wyrok, 9 września 1983 r. zwolniony na mocy amnestii. 31 marca 1982 r. zwolniony z pracy, do 1989 r. prace dorywcze (m.in. sprzedawca w sklepie, nocny stróż). Od 1982 r. współorganizator (wraz z żoną Ludwiką Biały) w swoim mieszkaniu projekcji niezależnych materiałów filmowych, kopiował też kasety magnetofonowe i wideo dostarczane przez paryską „Kulturę”; autor recenzji filmowych i z wydarzeń kulturalnych (m.in. spektakli teatrów niezależnych) w niezależnej prasie (m.in. do 1985 r. w czasopiśmie „Miesięcznik. Opinie, komentarze, analizy”); organizator koncertów piosenki niezależnej (z udziałem m.in. Andrzeja Garczarka) przy parafiach i w prywatnych domach, z których dochód przeznaczano na pomoc represjonowanym; w grudniu 1983 r. autor scenariusza, jeden z wykonawców podziemnych jasełek, prezentowanych w domach i parafiach Lublina (łącznie 1,5 tys. widzów), z których dochód (ponad 100 tys. zł) przekazano zwolnionym z pracy związkowcom WSK PZL; współorganizator wypoczynku dla dzieci członków „Solidarności” w ramach akcji Wakacje z Bogiem; do 1989 r. w kontakcie z Radiem Wolna Europa (RWE) i zachodnimi dziennikarzami.

Od kwietnia 1989 r. członek, rzecznik prasowy Komitetu Obywatelskiego (KO) Lubelszczyzny, współautor telewizyjnych programów wyborczych przed wyborami parlamentarnymi. Od 1989 r. redaktor „Gazety Wyborczej” (korespondent z Lubelszczyzny), od 1990 r. redaktor naczelny „Gazety w Lublinie” (oddział terenowy „GW”).

Odznaczony pośmiertnie Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2008).

Od 26 maja 1981 r.do 23 lipca 1985 r. rozpracowywany przez Wydział III Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej/Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych (WUSW) w Lublinie w ramach Sprawy Operacyjnego Rozpracowania (SOR) kryptonim Czarny.

Marcin Dąbrowski